Trong nền giáo dục, văn học cũng đóng một phần vai trò quan trọng. Văn học không chỉ đem đến cho con người tri thức, văn học còn nuôi dưỡng tâm hồn, khiến chúng ta có cái nhìn sâu sắc và đúng đắn hơn về thế giới xung quanh mình và biết cảm nhận yêu thương, trân trọng những giá trị vật chất và tinh thần. Mỗi tác phẩm văn học có giá trị sẽ mang lại một nội dung sâu sắc, một hình thức nghệ thuật độc đáo và mang lại cho độc giả những cảm xúc khác nhau khi đọc.
Tại sao lại gọi là tác phẩm kinh điển?
“Kinh điển” là từ gốc trong ngôn ngữ Ấn – Âu: classique (Pháp), classicus (La Mã). Ban đầu, từ này có ý nghĩa là “thuộc về một tầng lớp”, tuy nhiên, sau đó lại được định nghĩa là “thứ hạng cao của một tầng lớp. Hiện nay, “kinh điển” được giới văn nghệ sỹ xác định, quy hàm thành khái niệm: là tác phẩm mang tính tiêu biểu, được lấy làm chuẩn mực, có sức ảnh hưởng to lớn đối với các tác phẩm khác cùng thể loại. Một tác phẩm được gọi là “kinh điển” phải mang tính vượt thời gian, nghĩa là trong bất cứ thời điểm nào, chúng vẫn giữ nguyên giá trị to lớn, độc giả cũng sẵn sàng tìm xem lại.
Cùng VNtoWorld điểm qua những tác phẩm văn học kinh điển của thế giới.
1. Những người khốn khổ
“Những người khốn khổ” của đại văn hào Victor Hugo. Tác phẩm xuất bản vào năm 1962, luôn được xếp trong danh sách các tác phẩm văn học nổi tiếng nhất thế giới.
Câu chuyện kể về thực tế xã hội nước Pháp đầu thế kỷ 19, kể từ khi Napoleon I lên ngôi và vài thập niên sau đó. Nhân vật chính là Jean Valjean, cựu tù khổ sai tìm cách chuộc lại lỗi lầm nhưng lại không thể thoát nổi quá khứ. Trong tiểu thuyết “Những người khốn khổ” có rất nhiều nhân vật, nhiều mảnh đời riêng biệt nhưng sợi dây gắn kết họ lại chính là Jean Valjean.
Tác phẩm mang đến nhiều giá trị hết sức ý nghĩa, mang tính hiện thực, sử thi và có tầm bao quát xã hội. Xét về hiện thực, Victor Hugo đã lột tả thế giới của những người nghèo khổ thời bấy giờ. Trên khía cạnh sử thi, ông đã miêu tả sự kiện lịch sử quan trọng của nước Pháp, khắc họa các xung đột bên trong tâm hồn con người, giữa cái thiện – cái ác, giữa tôn trọng luật pháp hay tôn trọng đạo lý làm người.
“Những người khốn khổ” khiến con người có cái nhìn mới hơn về cuộc sống, biết yêu thương, sẻ chia và trân trọng những điều mình đang có.
2.Đôn Kihôtê
Đôn Kihôtê được xem là một trong những tác phẩm văn học kinh điển trong nền văn học phương Tây có nhiều người đọc nhất. Đây là tiểu thuyết của nhà văn Tây Ban Nha Miguel de Cervantes Saavedra. Phần đầu của tác phẩm xuất bản năm 1605 và đến 10 năm sau phần thứ 2 mới được phát hành. “Đứa con tinh thần” của Miguel de Cervantes Saavedra được viết bằng ngôn ngữ Châu Âu hiện đại, có tầm ảnh hưởng sâu rộng đến văn học đương thời.
Nhân vật chính của tác phẩm là hình tượng Đôn Kihôtê – chàng trai phản ánh được tính đa diện của con người. Bên cạnh tính cách gàn dở đó là sự tế nhị, yêu thương đồng loại. Chàng kị sĩ đấu tranh với chiếc cối xay gió như lời tuyên bố về sự yêu quý tự do, ghét thói xa hoa của quý tộc đương thời.
Không hoàn toàn mô phỏng qua mảng màu hài hước, qua tác phẩm, tác giả Cervantes còn chế giễu tàn dư của lý tưởng hiệp sĩ phiêu lưu thời phong kiến, đả kích thị hiếu tầm thường. Đồng thời, hướng đến một xã hội công bằng, tự do và nhân đạo hơn.
Đôn Kihôtê được dịch ra nhiều thứ tiếng nhất trong lịch sử nhân loại chỉ đứng sau “Kinh thánh”. Tác phẩm được bình chọn là tiểu thuyết hay nhất trong cuộc khảo sát, điều tra của Viện Nghiên Cứu Nobel Nauy. Đặc biệt, đọng lại đằng sau tác phẩm là ý nghĩa nhân văn sáng mãi về sự khao khát công bằng, bác ái trong xã hội.
3.Bắt trẻ đồng xanh
”Bắt trẻ đồng xanh” là câu chuyện về sự nổi loạn của tuổi trẻ, những khát khao thầm kín và cả cảm giác mất phương hướng trong cuộc sống ở tuổi thiếu niên. Hơn thế, đó là cái nhìn trong veo vừa hồn nhiên vừa chân thực trước những thói đạo đức giả trong xã hội. Xuất bản năm 1951, “Bắt trẻ đồng xanh” của J.D Salinger đã gây tiếng vang lớn (nói đúng hơn là tranh cãi), một thời gian cuốn sách đã bị kiểm duyệt cắt bỏ nhất trong hệ thống các trường trung học và thư viện của Hoa Kỳ. Nhưng sức hút và giá trị nhân văn, giáo dục của nó đã được đánh giá cao và đưa vào chương trình giảng dạy bậc trung học và được dịch ra nhiều ngôn ngữ trên thế giới.
Câu chuyện chỉ kể về Holden Caufield, 17 tuổi với những lần cậu ta bị đuổi khỏi trường với lý do không có gì mới hơn chuyện trượt môn hay bị kêu ca là lười học. Suốt hơn 300 trang sách cậu ta chỉ nói về mấy ngày sau đó, không có gì hơn nhưng vẫn khiến người đọc say mê tới mức cứ đọc hoài đọc mãi xem cậu ta đi đâu, nói gì, làm gì tiếp theo. Ở cái tuổi 17 vừa bước chân vào ngưỡng cửa cuộc đời, đáng ra phải phơi phới yêu đời và tràn đầy sức sống thì cậu ta đã nhìn mọi thứ bằng con mắt hết sức tiêu cực. Cậu chừng như ghét tất thảy. Một thằng quanh năm suốt tháng bị đuổi học, rít thuốc như ống bễ, làm loạn lên và bị đấm vỡ mũi chỉ vì một con nhỏ mà nó từng nắm tay không biết chán, thì có gì đáng kể chứ. Không quá cầu kì, một tác phẩm với ngôn từ hết sức giản đơn lại đi sâu vào tiềm thức con người, vực dậy những tiếng lòng nội tâm, những góc nhìn về cuộc sống. Nhà văn Salinger thể hiện sự thông minh và khéo léo trong cách kể chuyện của mình, tác phẩm kể về chàng trai với những suy nghĩ tuy giản đơn, thông minh, hài hước nhưng lại chất chứa cái nhìn sâu sắc về cuộc sống.
4.Cuốn theo chiều gió
Tác phẩm này được xuất bản vào năm 1936 của nhà văn nổi tiếng Margaret Mitchell. Trong bài, hình ảnh xuyên suốt đó chính là người con gái miền Nam Scarlett O’Hara xinh đẹp, thông minh và có lối sống phóng khoáng, mạnh mẽ, dám nghĩ, dám làm. Cô là hình tượng của những người phụ nữ hiện đại, tự lập, khao khát khẳng định chính mình. Cô vượt qua muôn vàn những khó khăn, thách thức để vươn lên trở thành nữ nhân thành đạt thời bấy giờ.
“Cuốn theo chiều gió” còn ca ngợi tình yêu đôi lứa khi khắc họa câu chuyện tình lãng mạn của Scarlett O’Hara và anh chàng Rhett Butler. Tác phẩm văn học kinh điển này sau đó được chuyển thể thành phim, khẳng định được sức sống của áng văn chương bất hủ trường tồn theo thời gian.
5.Tiếng chim hót trong bụi mận gai
