Theo một báo cáo được đưa ra bởi Digital Transformation, có 5 kỹ năng được xem là quan trọng nhất để chúng ta có thể thích nghi tốt với môi trường làm việc trong kỷ nguyên 4.0: collaboration mindset, growth mindset, technology mindset, data literacy mindset, và cuối cùng critical thinking mindset – hay còn gọi là tư duy phản biện.
Làm thế nào để huấn luyện não bộ của chúng ta trở nên sắc bén? Hãy đọc cuốn sách Rèn Luyện Tư Duy Phản Biện của tác giả Albert Rutherford để trả lời câu hỏi này.
Tác giả sách Rèn Luyện Tư Duy Phản Biện
Rèn Luyện Tư Duy Phản Biện là cuốn sách của nhà nghiên cứu Albert Rutherford. Ông đã dành phần lớn thời gian làm việc của mình để nghiên cứu về tư duy hệ thống và tư duy phản biện. Vị tác giả này vô cùng tâm đắc với câu nói của Benjamin Franklin: “An investment in knowledge always pays the best interest”.
Ông cũng là tác giả của một số cuốn sách về tâm lý và tư duy, ví dụ như Learn game theory, 10-minute social psychology hay Tools of systems thinkers,..
Sách hay nên đọc: Review sách: Trong chớp mắt – làm chủ sức mạnh của những suy nghĩ tức thời
Công ty phát hành 1980 Books Ngày xuất bản 2019-12-01 00:00:00 Kích thước 13 x 19 cm Loại bìa Bìa mềm Số trang 204 Nhà xuất bản Nhà Xuất Bản Phụ Nữ
Các chương trong cuốn Rèn Luyện Tư Duy Phản Biện
Cuốn sách Rèn Luyện Tư Duy Phản Biện được viết ra với mục đích giúp người đọc xác định tính logic của các quan điểm, phân tích và đánh giá các lập luận, giải quyết vấn đề một cách hệ thông, nhận biết những sai lầm về nhận thức phổ biến, kỹ năng ra quyết định hiệu quả và nắm được nghệ thuật đặt câu hỏi.
Sách gồm 6 chương:
Chương 1: Khoa học thần kinh về niềm tin và sự hoàn hảo
Chương 2: Ký ức và sự ngộ nhận
Chương 3: Thực tế
Chương 4: Những lập luận và những ngụy biện logic
Chương 5: Tiếp thị truyền thông, và những trò chơi trí tuệ khác
Chương 6: Những thuyết âm mưu được huyền bí hóa
Những nội dung đáng chú ý trong sách Rèn Luyện Tư Duy Phản Biện
Những ngộ nhận về não bộ
Ở những chương đầu, tác giả tập trung nghiên cứu cấu trúc não bộ, chúng bao gồm những lớp vỏ nào, với chức năng cụ thể là gì và cùng nhau hoạt động ra sao.
Nhiều khi, não bộ của chúng ta tự thêu dệt màu sắc cho các ký ức của mình. Đó là lí do vì sao có hiện tượng tam sao thất bản, cùng một câu chuyện gốc nhưng lại phát sinh rất nhiều dị bản. Rất có thể, những gì chúng ta thấy hay đinh ninh là sự thật là không phải là sự thật. Não bộ nhắc đi nhắc lại những sự kiện mà chúng ta tự hình dung ra nhiều đến mức chúng ta coi nó là sự thật.
Đó là lí do vì sao những cơ quan điều tra tội phạm lại thích đặt những câu hỏi mở thay vì câu hỏi đuôi dạng Yes or No: những câu hỏi đóng sẽ như một đường dẫn khiến người đọc đi sa đà vào những thiên kiến sẵn có trong tâm trí họ. Họ dễ bị phán đoán sai lầm và đi ngược lại với thực tế. Ngược lại, các luật sư khôn khéo sẽ thích đặt những câu hỏi mở, vì họ đang muốn lèo lái bị can làm theo ý đồ của mình.
Sách hay nên đọc: Review sách: Viết gì cũng đúng – Giúp bạn tranh luận thông minh hơn
Tiếp thị, truyền thông và những trò chơi trí tuệ
Sách giải thích các chiêu trò lôi kéo, dẫn dụ từ các nhà tiếp thị nhằm định hướng suy nghĩ người tiêu dùng. Não bộ của chúng ta đã bị lạc lối trong ma trận thông tin mà chúng ta không ý thức được.
Điều này có thể dễ dàng nhận thấy qua hàng ngàn quảng cáo dụ khị đập vào mắt chúng ta mỗi ngày, trên các mạng xã hội, trên truyền hình hay ngay trên bức tường nhà chúng ta. Nếu không tỉnh táo, không có tư duy đúng đắn thì chúng ta rất dễ bị lôi kéo bởi những chiêu trò này.
Thuyết âm mưu được huyền bí hóa
Con người luôn có một nỗi sợ ngấm ngầm rằng mình đang làm sai, đang đi lệch quỹ đạo chung. Họ cũng lặng lẽ tin rằng có một nhóm thứ ba nào đó được hưởng lợi từ những sự kiện, biến cố mà họ tự gây ra để trục lợi. Đó chính là lí do mà người ta thường tin vào thuyết âm mưu.
Những đoạn trích hay trong sách Rèn Luyện Tư Duy Phản Biện
“Thay đổi tình trạng nhận thức có thể khiến chúng ta ý thức được những phần khác nhau của não hoạt động như thế nào vào những thời điểm khác nhau. Ví dụ, bạn không thể phác họa khi đang mơ. Ma túy và rượu cũng sản sinh ra tình trạng này.
Đó là bởi chúng làm suy nhược vài phần nhất định của bộ não, đặc biệt là thùy trán (có liên quan đến ức chế và việc đưa ra quyết định). Những đánh giá và kỹ năng xã hội của bạn sẽ suy giảm khi bạn say, nhưng bạn sẽ không thể lý giải tại sao. Những thay đổi này là vô thức, cũng như trong những thí nghiệm tách não.”
“Tuy nhiên, trí nhớ của chúng ta không giống những ổ cứng máy tính có thể truy cập dễ dàng: chúng có giới hạn nhất định. Giới hạn rõ ràng nhất mà bạn có thể nghĩ tới là khi bạn không thể nhớ được thứ gì đó nữa. Đây là khiếm khuyết duy nhất mà chúng ta có thể tự nhận ra, nhưng nó không phải là khiếm khuyết duy nhất.
Qua thời gian, những ký ức của chúng ta có thể sáp nhập lại thành một ký ức duy nhất, hoặc chúng có thể thay đổi. Điều này có nghĩa những ký ức của chúng ta không phải lúc nào cũng đáng tin, nhưng thú vị là, những cảm xúc mạnh mẽ có thể tạo ra những ký ức đáng nhớ.”
Nhận xét về cuốn sách Rèn Luyện Tư Duy Phản Biện
Là một tác phẩm về tư duy phản biện, cuốn sách Rèn Luyện Tư Duy Phản Biện được trình bày rất logic, mạch lạc với nhiều dẫn chứng chi tiết. Sách giúp chúng ta hiểu rằng việc học vẹt hay nhồi nhét kiến thức sẽ chẳng có lợi ích gì cho sự phát triển của tư duy. Không quan trọng chúng ta nạp vào cái gì, mà là ta hiểu nó thế nào, sắp xếp ra sao và cách những kiến thức ấy được vận dụng trong đời sống.
Tuy vậy, sách viết tương đối hàn lâm, giống như một cuốn sách đơn thuần hệ thống lại kiến thức chứ chưa đi vào các phương pháp thực tế để rèn luyện tư duy phản biện hay các kỹ năng khi tham gia vào một cuộc tranh biện.
Lời kết
Rèn Luyện Tư Duy Phản Biện là một cuốn sách đáng đọc, để chúng ta có thêm một góc nhìn khoa học và sâu sắc hơn về những khả năng của não bộ. Hãy xây dựng cho mình một tư duy hệ thống, bài bản và sắc bén để thích nghi tốt hơn với công việc và cuộc sống.
Sách hay nên đọc: Think outside the box – Giải thoát bản thân khỏi chiếc hộp tư duy khuôn mẫu
Cảm Nhận Của Độc Giả
