“Tôi tự học” là cuốn sách chỉ dẫn bạn cách tạo ra giá trị cho bản thân thông qua phương pháp tự học. Trong cuộc sống hay trong quá trình học tập, rất nhiều người nỗ lực cố gắng học mỗi ngày với mục đích không gì ngoài việc đạt được thành công. Cha mẹ cũng vậy, đều mong rằng con cái học hành để đạt được thành tựu trong cuộc sống. Với “Tôi tự học”, tác giả chỉ ra cho độc giả mục đích đích thực của việc học không dựa trên giá trị của việc kiếm ra tiền mà để tự biết mình, mở rộng kiến thức của bản thân và học cách đối nhân xử thế.
Tác giả cuốn sách “Tôi tự học”
Cụ Nguyễn Duy Cần, bút hiệu là Thu Giang, sinh năm 1907 tại Mỹ Tho, Tiền Giang. Nguyễn Duy Cần là một học giả, giáo sư và nhà biên khảo nổi tiếng bậc nhất của Việt Nam vào những năm 50-60 của thế kỷ XX. Cụ Nguyễn Duy Cần viết rất nhiều cuốn sách lúc sinh thời với nhiều thể loại bao gồm học làm người, nghệ thuật sống, chuyên khảo, và Dịch Đạo.
Bên cạnh những tác phẩm nổi tiếng như Cái dũng của thánh nhân, Thuật xử thế của người xưa, Cái cười của thánh nhân, Thuật yêu đương, Óc sáng suốt, Tôi tự học, còn có nhiều tác phẩm đã thất lạc, chưa công bố hoặc chưa hoàn thành của cụ Nguyễn Duy Cần. Ngoài viết lách, cụ còn tham gia giảng dạy và còn am tường về châm cứu và chữa bệnh Đông y. Cụ luôn là một tấm gương sáng cho nhiều thế hệ học trò về một đời tự học, tính tình phóng khoáng rộng lượng của một người viết sách vì đạo.
Trong những năm cuối đời, Thu Giang ngừng viết sách và lui về ở ẩn. Năm 1991, cụ chuyển về sống ở quận Bình Thạnh và mất năm 1998, để lại cho đời nhiều bộ sách có giá trị.
Tác phẩm “Tôi tự học”
Cuốn sách “Tôi tự học” được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1961, chứa đựng nội dung về những khái niệm và mục đích của học vấn, đồng thời chỉ ra các phương pháp tự học đúng đắn và làm việc hiệu quả từ kinh nghiệm của các bậc hiền nhân thời xưa. Mặc dù là một tác phẩm được xuất bản khá lâu, “Tôi tự học” vẫn mang đến một trải nghiệm thú vị cho độc giả, đem lại nhiều bài học giá trị và thiết thực cho cuộc sống hiện đại ngày nay.
Tuy tác phẩm của Thu Giang Nguyễn Duy Cần không thuộc vào loại dễ đọc nhưng lại phù hợp với mọi độc giả. “Tôi tự học” có thể dành cho bất kỳ ai, vì việc học là không có giới hạn và việc thu thập kiến thức là cần thiết cho tất cả mọi người. Đặc biệt, với những bạn học sinh, sinh viên, cuốn sách là tài liệu giúp tham khảo và sắp xếp lại việc học của mình, với phụ huynh, cuốn sách có thể giúp họ định hướng việc học cho con em mình.
Thông tin cơ bản về cuốn sách Tôi tự học
Công ty phát hành NXB Trẻ Ngày xuất bản 03-2017 Kích thước 13 x 19 cm Loại bìa Bìa mềm Số trang 262
Các chương trong cuốn sách “Tôi tự học”
Lời giới thiệu
Tựa
Chương thứ nhất: Thử tìm một định nghĩa
Chương thứ hai: Những yếu tố chính
Chương thứ ba: Những điều kiện thuận tiện cho sự tự học
Chương thứ tư: Những phương tiện chính yếu
Chương thứ năm: Đọc những gì?
Chương thứ sáu: Học những gì?
Chương thứ bảy: Ba yếu tố chính để xây dựng một nền văn hóa vững vàng
Chương thứ tám: Một vài nguyên tắc làm việc
Phụ lục: Lời hay ý đẹp
Nội dung nổi bật của cuốn sách “Tôi tự học”
Mở đầu của cuốn sách trước khi bàn về vấn đề tự học, bạn sẽ thấy cuốn hút bởi lời tựa bằng câu chuyện giữa một nhà vua lười đọc sách nhưng nắm hết được mọi tinh hoa và một nhà thông thái, được tác giả Anatole France kể lại. Từ đó, tác giả đưa ra định nghĩa của việc học. Có người vì học vì cha mẹ, vì nhu cầu của xã hội, có người học vì khát khao kiến thức. Suy cho cùng, học chính là để mưu cầu hạnh phúc, để làm mới mình, đào sâu nghiên cứu để khiến cho tâm trí mình càng cao càng rộng.
Những yếu tố chính
“Tôi tự học” chỉ ra rất nhiều yếu tố của việc học. Từ việc học về bề rộng và bề sâu để có thể đứng trên phương diện khách quan đánh giá mọi sự vật sự việc, không bị thiên kiến. Tự học luôn cần phải có sự cố gắng và có phương pháp, vì đó là một quá trình dài, nếu đọc sách mà không mang lại cho ta tinh thần thì việc đọc là vô nghĩa, việc đọc sách mà khiến bạn có thể vận dụng mọi năng lực và nhận thức cùng với tác giả, đó là những cuốn sách đem đến tinh thần cho bạn.
Sau nữa, người tự học cần biết tổ chức sự hiểu biết của mình, có cơ sở vững vàng, rộng rãi và khoáng đạt, không lệ thuộc vào bất kỳ nguyên tắc nào. Cuối cùng là cần biết mình, điều này rất quan trọng vì khi hiểu mình ta sẽ biết tuyển chọn những cái hợp với mình, hợp với thời đại, có thể lựa chọn thu thập những tinh hoa của mọi loại sách hoặc tìm một đầu sách làm trung tâm nghiên cứu.
Những phương tiện chính yếu
Trong tác phẩm “Tôi tự học”, sau khi đề cập đến những điều kiện thuận lợi cho việc tự học là sự tập trung tinh thần và óc tế nhị quan sát, so sánh, tác giả đi sâu hơn vào những phương tiện chính yếu của việc tự học. Đọc sách là phương tiện cần thiết và hiệu quả nhất để rút ngắn con đường kinh nghiệm của nhân loại.
Bằng phương pháp loại trừ, bạn có thể chọn cho mình cuốn sách phù hợp. Loại bỏ những cuốn sách dài dòng nặng nề, những thể loại sách khiến bạn buồn chán, những cuốn sách khó hiểu, chỉ đọc những cuốn sách hay, đọc những sách cao hơn tầm hiểu biết của mình thì mới có được sự tiến bộ trong tri thức. Với những cuốn sách hay, nên đọc nguyên văn bằng chính ngôn ngữ của tác phẩm đó nếu có thể, bất cứ nội dung nào thông qua một người thứ ba thì ý văn cũng đã có một chút thay đổi.
Khi đọc sách, không gian yên ắng cô tịnh là điều cần thiết, người đọc sách cần có tấm lòng thiện cảm để hiểu hoàn cảnh và nội dung mà tác giả viết cuốn sách, nhưng cũng tránh việc sách viết gì tin đấy, nên đọc bằng óc tư duy phản biện, vừa đóng vai là tác giả để hiểu họ viết gì, vừa phản đối những quan điểm trong cuốn sách nhưng cũng dùng chính lời trong cuốn sách để phản biện lại vấn đề bất đồng với tác giả, có vậy, việc đọc sách mới đạt hiệu quả cao nhất.
Hơn nữa, khi đọc sách, cần đặt trước cho mình vấn đề bằng cách việc đọc mục lục, lời tựa của cuốn sách để xem tác giả nói về những gì và đi sâu khai thác những vấn đề đó như thế nào. Mỗi cuốn sách đều cần đọc đi đọc lại nhiều lần, vì trong một lần, hầu hết độc giả đều không nắm bắt được hết những ý mà tác giả muốn truyền tải. Đọc nhiều để hiểu sâu hơn vấn đề, không phải để nhớ, sau đó viết lại những gì mình đã đọc được trong cuốn sách.
Học những gì?
Trong cuốn sách “Tôi tự học”, tác giả có nêu ra những thể loại sách mà độc giả nên đọc bao gồm đọc tiểu thuyết tâm lý, đọc sử, đọc báo và đọc những sách về thiên văn địa lý. Nhưng khi tự học, thì ta nên học những gì? Đó là nên học viết văn và học dịch, khi đọc “Tôi tự học”, cụ Nguyễn Duy Cần sẽ chỉ sâu hơn lý do vì sao học viết văn và dịch văn, cũng như phương pháp để bạn có thể áp dụng và truyền tải hiệu quả.
Như ta đã thấy trước đây, chương trình học vấn có thể tóm trong ba điều này: 1) Có một kiến thức rộng rãi về sử học, thiên văn và địa lý; 2) Tạo cho mình có được một đầu óc khoa học, biết cách vật trí tri; 3) Cố gắng đi lần đến một quan niệm tổng quát về cuộc đời, nghĩa là đi đến một quan niệm triết lý về vũ trụ và nhân sinh.
Một vài nguyên tắc làm việc
Trong phần cuối của “Tôi tự học”, cụ Nguyễn Duy Cần có nêu ra những nguyên tắc làm việc áp dụng cho mỗi cá nhân:
Nguyên tắc thứ nhất là đi từ cái dễ đến cái khó, và phải tin ở sự thành công.
Nguyên tắc thứ hai để làm việc có hiệu quả là phải làm việc đều đều, không nên để gián đoạn
Nguyên tắc thứ ba là bất cứ học môn nào phải khởi đầu bằng những yếu tố đầu tiên của môn học ấy
Nguyên tắc thứ tư: Biết lựa chọn
Nguyên tắc thứ năm là phải biết quý thời giờ làm việc của ta và đặt cho nó thành một kỷ luật
Nguyên tắc thứ sáu là biết dùng thời giờ làm việc và tiết kiệm từng phút một.
Nguyên tắc thứ bảy là hễ làm việc gì thì hãy làm cho hoàn tất, đừng phải trở lại một lần thứ hai.
Nguyên tắc thứ tám là muốn làm việc cho có hiệu quả thì phải có một sức khỏe dồi dào
Đọc thêm: Review sách: 15 Nguyên Tắc Vàng Về Phát Triển Bản Thân – Mở khóa tiềm năng của chính mình
Cảm nhận về cuốn sách “Tôi tự học”
“Tôi tự học” giống như một cuốn sách hướng dẫn nhập môn cho những người bước vào con đường tự học, cũng giúp ta tìm hiểu và vỡ lẽ ra được nhiều vấn đề tương quan với phương pháp tự học hiện tại của bản thân và có những thay đổi phù hợp. Cuốn sách không chỉ đọc một lần là hiểu hết những giá trị mà cụ Nguyễn Duy Cần muốn truyền tải, mà phải đọc đến lần ba, lần bốn hoặc thậm chí nhiều hơn nữa để có thể chắt lọc được những tinh hoa trong cuốn sách.
Tuy lối hành văn có dùng những câu chữ của người xưa và một số phương pháp khá khắt khe, nhưng tôi tin rằng, khi bỏ qua những ý kiến chủ quan, chúng ta có thể lựa chọn cho mình một phương pháp phù hợp trong cuốn sách để áp dụng.
Những trích dẫn hay trong cuốn sách “Tôi tự học”
“Biết mình, là gốc rễ của sự khôn ngoan”
“Học mà đến mực dường như quên hết cả sách vở của mình đã học thì cái học ấy mới thật là “nhập diệu””
“Cái học cần thiết cho con người là cái học về bản thân.
Tất cả những cái học khác đều là phụ thuộc, đều để mà phụng sự nó, không được quyền cướp phần ưu tiên.”
“Những văn gia đại tài thường là những kẻ biết khêu gợi và làm sống lại những tư tưởng ấp ủ trong lòng người.”
‘Phần đông, ta thường có cái khuynh hướng hay tưởng tượng rằng mình đã hiểu rõ rồi, nhưng khi bị bắt buộc phải giảng giải ra thì mình mới nhận thấy mình mới chỉ nhận thức một cách rất lờ mờ”
“Người học thức, tức là người thà biết ít mà thật biết những gì mình biết, còn những gì mình không biết thì cũng biết rõ là mình không biết. “Không có sự dốt nát nào nhục nhã bằng tin tưởng rằng mình đã biết trong khi mình chưa biết”. Văn hóa là một vấn đề thuộc phẩm chứ không phải thuộc lượng.”
Lời kết
“Tôi tự học” xứng đáng là tác phẩm đầu giường và nên đọc cho mọi độc giả. Hiếm có tác phẩm nào của tác giả Việt Nam mà đi sâu vào việc phân tích chủ đề “tự học” một cách sâu sắc và mang lại nhiều bài học bổ ích đến vậy. Một cuốn sách không quá dày, nhưng lại giúp ta thay đổi tư tưởng về việc tự học và thôi thúc ta không ngừng nâng cao khả năng của bản thân dù đang ở lứa tuổi nào đi chăng nữa.
Cảm nhận của độc giả
